Robert Southey

Bardd o Sais oedd Robert Southey (12 Awst 1774, Bryste – 21 Mawrth 1843, Llundain), yn perthyn i'r ysgol Rhamantiaeth Seisnig a gyfrifir yn un o "Feirdd y Llynnoedd" gyda William Wordsworth, Samuel Taylor Coleridge ac eraill. Yn ogystal â bod yn fardd dylanwadol yn ei gyfnod, roedd yn llythyrwr, yn ysgolhaig llên, hanesydd a bywgraffydd a luniodd fywgraffiadau am John Bunyan, John Wesley, William Cowper, Oliver Cromwell, Horatio Nelson ac eraill. Roedd yn medru Portiwgaleg a Sbaeneg hefyd; cyfieithodd sawl gwaith o'r ieithoedd hynny i'r Saesneg ac ysgrifennodd gyfrolau ar hanes Brasil a hanes Rhyfel Crimea. Fel awdur llenyddiaeth plant fe'i cofir am ei fersiwn o ''Hanes y Tair Arth'' (rhan o chwedl Goldilocks).

Roedd yn ffigwr amlwg ym mywyd diwylliannol Llundain ar droad y 18g. Daeth yn gyfaill i Iolo Morganwg a derbyniodd lawer o syniadau rhamantus y llenor a ffugiwr hwnnw am y Derwyddon. Roedd yn adnabod Cymry eraill yn y ddinas hefyd, a chafodd ei ysbrydoli i lunio'r gerdd ramantaidd ''Madoc'' am hanes Madog ab Owain Gwynedd.

Y dylanwadau mwyaf ar waith Southey fodd bynnag oedd hansesion y Beibl, cerddi mawr Dante, gwaith Milton, ac athroniaeth gyfriniol Swedenborg. Mae ei edmygwyr yn cynnwys Yeats a Hart Crane.

Fe'i penodwyd yn Fardd Llawryfog ym 1813, yn dilyn marwolaeth Henry James Pye. Fe'i dilynwyd gan William Wordsworth ar ôl ei farwolaeth ei hun. Darparwyd gan Wikipedia