Irving Berlin
thumb|"Alexander's Ragtime Band", Billy Murray-k emana, Edison Amberol cylinder, 1911Irving Berlin (jaiotzako izena: Israel Beilin; ; 1888ko maiatzaren 11 – 1989ko irailaren 22a) estatubatuar konpositore eta kantu-idazle bat izan zen, AEBko historiako kantagile handienetakoa, askoren ustean. Bere musikaz osatua da Great American Songbook delakoaren zati handi bat. Errusia Inperialean jaioa, Berlin bost urterekin iritsi zen Estatu Batuetara. 1907an argitaratu zuen bere lehen abestia, "Marie from Sunny Italy",eta argitalpen eskubideengatik 33 zentimo jaso zituen ; 1911an, nazioarteko lehen arrakasta handia lortu zuen, " Alexander's Ragtime Band " izeneko kantuarekin. Broadwayko Music Box antzokiaren jabeetako bat ere izan zen. Uste hedatua da Irving Berlinek ez zekiela musika partituran irakurtzen, eta pianoa jotzen ere oso gutxi zekiela, eta Fa sostenituko klabean bakarrik jotzen zuela, neurrira egindako pianoaren transposizio-palankarekin.
"Alexander's Ragtime Band" abestiak nazioarteko dantza-zaletasuna piztu zuen, are Irving Berlinen jaioterrian ere, Errusia bezalako leku urrutikoetan, zeina "ragtime erritmoan sartu zen ia mania irudi zuen atxikimenduarekin". Urteekin, ezagun bihurtu zen, musika eta hitzak amerikar hizkera arruntean idazteagatik: konplikaziorik gabe, soil eta tolesgabe, xede ageriki adierazia zuelarik "herritara arruntaren bihotzera iristea", zeina baitzeukan "herriaren zinezko arimatzat" . Hala esan izan da berari buruz: "herrialde honen istorioa idazten lagundu zuen, eta atzitu egin zuen gure izatean daukagunik eta onena eta gure bizitzak moldatu dituzten ametsak".
Ehunka abesti idatzi zituen, eta haietako askok arrakasta handia bildu, eta, hala, ospetsu bihurtu zen hogeita hamar urte bete aurretik. Bere 60 urteko ibilbidean, 1.500 abesti inguru idatzi zituen, tartean Broadwayko jatorrizko 20 ikuskizunetarako eta Hollywoodeko 15 film jatorrizkotarako partiturak, eta zortzi bider izendatuak izan ziren haren kantak Oscar sarietarako. Bere lan asko kantu eta ereserki ospetsuak bihurtu izan dira, hala nola " Alexander's Ragtime Band ", " Easter Parade ", " Puttin 'on the Ritz ", " Cheek to Cheek ", " White Christmas ", " Happy Holiday ", " Anything You Can Do ( I Can Do Better) ", eta" There´s No Business like Show Business ". ''This is the Army'' Broadwayko musikal eta filmean,1943an, Ronald Reagan izan zen aktoreetako bat, eta Kate Smith-
Irving Berlinen abestiak 25 aldiz iritsi dira zerrendetan gorenera eta ugari izan dira abestiok grabatu izan dituzten artistak, hala nola , Al Jolson, Fred Astaire, Louis Armstrong, Frank Sinatra, Dean Martin, Elvis Presley, Judy Garland, Barbra Streisand, Linda Ronstadt, Cher, Diana Ross, Bing Crosby, Nat King Cole, Billie Holiday, Doris Day, Jerry Garcia, Willie Nelson, Bob Dylan, Leonard Cohen, Ella Fitzgerald, Lady Gaga eta Christina Aguilera .
Irving Berlin 1989an hil zen, 101 urte zituela . Batzuek beste kantautore garaikide guztietatik bereizten dute, eta Stephen Foster, Walt Whitman eta Carl Sandburg-ekin batera ezartzen, "amerikar koblakari handi" baten gisa, "estatubatuarrok esaten duguna, pentsatzen duguna eta sinesten duguna atzitu eta hilezkor bihurtu zuen norbaiten moduan". George Gershwin konpositoreak "inoiz bizi izan den kantagilerik handiena" deitu zion, eta Jerome Kern konpositoreak adierazi zuen Irving Berlinek ez zuela ''lekurik'' Estatu Batuetako musikan; Irving Berlin bera zela estatubatuar musika. Wikipediatik informazioa lortu
1
2
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Washington, DC : [New York] : Smithsonian Collection of Recordings ; Sony Music Special Products, 1988
Washington, DC : [New York] : Smithsonian Collection of Recordings ; Sony Music Special Products, 1988
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Entzunezkoa
3
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Boca Raton, Fla. : Masters Music, 1980
Boca Raton, Fla. : Masters Music, 1980
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
4
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Madison, Wis : Published for the American Musicological Society by A-R Editions, 1994
Madison, Wis : Published for the American Musicological Society by A-R Editions, 1994
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
5
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York : Sony Broadway, 1991
New York : Sony Broadway, 1991
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Entzunezkoa
6
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Hayes, Middlesex, England : EMI Classics, 1990
Hayes, Middlesex, England : EMI Classics, 1990
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Entzunezkoa
7
8
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Brooklyn, N.Y. : Design Records, 1957
Brooklyn, N.Y. : Design Records, 1957
This item is not available through EZBorrow. Please contact your institution’s interlibrary loan office for further assistance.
Entzunezkoa
9
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York : CBS Special Products, 1990
New York : CBS Special Products, 1990
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Entzunezkoa
10
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Madison, Wis. : Published for the American Musicological Society by A-R Editions, 1994
Madison, Wis. : Published for the American Musicological Society by A-R Editions, 1994
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
11
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Los Angeles, CA : Rhino Movie Music, 2000
Los Angeles, CA : Rhino Movie Music, 2000
This item is not available through EZBorrow. Please contact your institution’s interlibrary loan office for further assistance.
Entzunezkoa
12
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York, Irving Berlin, 1933
New York, Irving Berlin, 1933
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
13
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York, N.Y. : Irving Berlin Music Co., 1946
New York, N.Y. : Irving Berlin Music Co., 1946
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
14
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York, Irving Berlin, 1946
New York, Irving Berlin, 1946
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
15
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York : Irving Berlin Music Corp., 1944
New York : Irving Berlin Music Corp., 1944
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
16
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York, Irving Berlin, 1946
New York, Irving Berlin, 1946
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
17
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York : Irving Berlin, 1946
New York : Irving Berlin, 1946
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
18
nork Berlin, Irving, 1888-1989
RCA Red Seal 1979
RCA Red Seal 1979
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Entzunezkoa
19
nork Berlin, Irving, 1888-1989
Boca Raton, FL : Masters Music, 1990
Boca Raton, FL : Masters Music, 1990
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Partitura
Liburua
20
nork Berlin, Irving, 1888-1989
New York, NY : CSP, 1979
New York, NY : CSP, 1979
//IF NOT LOGGED IN - FORCE LOGIN ?> //ELSE THEY ARE LOGGED IN PROCEED WITH THE OPEN URL CODE:?>
Entzunezkoa